De angst voor het onbekende (deel 2)
In deel 1 van De angst voor het onbekende had ik het over een list te bedenken. Een list die ons helpt om met plezier gedrag te veranderen om betere resultaten te halen. In deel 2 wil ik het met je hebben over hoeveel getalenteerde cliënten ik tegenkom die bang zijn om zich zelf te zien. De grootste onbekende ben jij!
Wat hebben zij allemaal voor successen bereikt en hoeveel tegenslagen kwamen ze daarbij tegen. Ik sta vaak versteld over de veerkracht die mijn cliënten hebben. Helden zijn het en toch ‘missen’ ze iets. Ze hebben hun talenten ingezet, met name voor anderen, en klinkende aantoonbare resultaten bereikt. En tóch missen ze iets.
Teken een weegschaal en vul één kant met prestaties. Resultaten waar je met een goed gevoel op terug kijkt. Wat gebeurt als je een goed resultaat hebt neergezet? Stopt het dan? Het houdt niet op met één prestatie en al gauw volgen er meer, en meer, en meer… Een bodemloze put, want je besluit niet om te stoppen. Je wilt dat goede gevoel, de endorfine, door je lijf voelen stromen. Prestaties leveren is heerlijk en het geeft je aanzien. Het streelt jouw ego, maar elke keer word je afgerekend op WAT je doet en minder op WIE je bent.
Waar kun je de andere kant van de balans mee vullen? Hoe zorg je voor balans? Het stoppen met presteren is geen optie en waarom zou je ook? Je levert immers waardevolle resultaten. Zorgt het er voor dat mensen je ‘aardig’ vinden of ‘nuttig’? Eigenlijk wil je toch allebei. Het is een fabel om te willen geloven dat je alleen maar nuttig wilt zijn. We zijn sociale wezens en als je het boek Houd me vast hebt gelezen, dan weet je dat ‘erbij horen’ je garantie is om te kunnen overleven.
Een baby kan geen week overleven als je hem niet aanraakt en toch zijn we vooral ons leven lang gefocust op presteren om er bij te horen. Succesvolle en getalenteerde cliënten die bezig waren om te presteren om zo te kunnen compenseren. Waar kwam die drang van compenseren vandaan? Ze waren een keer afgewezen, genegeerd, gepasseerd, gekleineerd of zelfs emotioneel verwaarloosd en om hun eigenwaarde op te krikken verloren ze zich helemaal in hun bodemloze put van presteren. Ze wilde voor zichzelf bewijzen dat ze goed genoeg zijn. Ook voor jou geldt: Je bent minstens zo goed als een ander!
Waar kun je de andere kant van de balans mee vullen? Wanneer waarderen anderen meer dat JIJ het doet? Wanneer voelen die anderen zich met jou verbonden? We hebben het dan over waardes. Waardes zijn iets wat jij belangrijk vindt en die je graag deelt met anderen die dit ook belangrijk vinden. Stel respect is voor jou een belangrijke waarde en je laat zien dat je respectvol omgaat met anderen. Degene die respect ook belangrijk vinden, zullen jouw respectvol omgaan met anderen erg waarderen. Zij waarderen jou als PERSOON hierin en dat doet iets positiefs met jouw eigenwaarde. Die stijgt en als je beter wordt in respectvol omgaan met anderen ontvang je nog meer waardering en stijgt jouw eigenwaarde ook weer. Dat is een hele mooie bodem waarop jouw eigenwaarde gaat groeien.
We hebben twee kanten in deze balans die ik als volgt benoem. De kant van de prestaties is de ego kant (wat) en de anderen kant noem ik authenticiteit (hoe). In hoe je iets doet zit verbinding met de anderen op basis van gedeelde waardes. Voorwaarde is wel dat de ander deze waarde ook ervaart. Het ‘hoe’ hangt dus af van hoe de ander dit ervaart. Ook al ben je nog zo overtuigd dat je respectvol of eerlijk wilde overkomen, als de ander dit niet ervaart, ontstaat er geen verbinding.
Stel je nu eens voor dat je ego en authenticiteit samenwerken en je daardoor nog meer waardering krijgt en je leven steeds meer waarde en betekenis krijgt. Je weet het hart en hoofd te combineren waarbij het hoofd het hart volgt. Hoe ziet jouw gedrag er uit als je ego en eigenwaarde in balans met elkaar zijn? Maak de grootste onbekende voor jou bekend zodat je weet wie jij bent en wat jij belangrijk vindt. Waarop kun je altijd vertrouwen als je angst ervaart voor het onbekende? Als dit voor jou nog niet bekend is dan is dat jouw grootste uitdaging om als eerste bekend te maken.
Ter inspiratie deze speech van Les Brown:
Marcel Dassen