Liefde, wetenschappelijk benaderd

Liefde, wat is dat? Hoeveel liedjes, boeken en films zijn er niet gemaakt over het thema liefde. Wat het is, wat het inhoudt en tot welke dramatische of romantische effecten het kan leiden? Nu de wetenschap steeds meer te weten komt over hoe onze emoties werken en vandaan komen, wordt het tijd om deze laatste inzichten over de liefde met jou te delen.

Bang dat er een stukje romantiek verloren dreigt te gaan? Het ligt aan jou hoe je met deze kennis omgaat. Als je weet hoe een digitale foto tot stand komt, houdt dit niet gelijk in dat je niet meer van mooie foto’s kunt genieten. Nu het steeds duidelijker wordt dat er geen verschil tussen brein en psyche bestaat, betekent het ook niet gelijk dat er geen God meer bestaat. Volgens de wetenschap hebben we geen ziel, maar ligt onze onsterfelijkheid opgesloten in een vele malen kleinere eenheid dan in het hiernamaals. Het is ons DNA wat al een eeuwigheid meegaat. Om dit DNA zolang en zo vaak mogelijk te kunnen reproduceren, is er wel liefde nodig en zo zijn we weer terug bij ons onderwerp, de liefde.

We onderscheiden acht emoties die in ons hoofd zitten en niet in ons hart. We ‘voelen’ dus met ons hoofd en ons hoofd laat ons hart sneller of langzamer kloppen. Welke acht emoties zijn dit?

• angst
• woede
• bevrediging
• jaloezie
• afschuw
• schaamte
• liefde
• verdriet

In deze blog lees je over de liefde en kom zeker nog een terug om te lezen over de andere zeven emoties in de volgende blog.

Jouw amygdala geeft een emotionele dimensie aan jouw zintuigelijke ervaringen. Jouw ervaring met deze emotionele dimensie wordt vlakbij in de hippocampus opgeslagen als herinnering. Dat is handig om iets snel te herkennen. Zo hangt het labeltje angst aan het opgeslagen plaatje van een grommende en bijtende hond. Zodra jij een grommende hond ontmoet en je slechte ervaringen hiermee had in het verleden, ga je vanzelf gelijk drie stappen achteruit als je net op de bel hebt gedrukt. De hypothalamus neemt het gelijk over en zorgt voor een passende vecht- of vlucht reactie. De afmetingen van de hond hebben een sterke invloed op de keuze die je hierin gaat maken in vechten of vluchten. Je kiest namelijk sneller de benen bij een uit de kluiten gewassen bouvier dan een reepincher. Met die laatste durf je eerder de confrontatie aan te gaan.

Belangrijk om te weten is dat de hypothalamus ook een belangrijke rol heeft in het regelen van de hormonen. Dopamine komt elke keer vrij bij het ontmoeten van je geliefde en heeft een verslavend effect. Je kunt niet meer zonder die ander. Fenylethylamine en adrenaline werken als olie op het vuur en het beminnen van elkaar zorgt voor heel wat endorfine in je bloed. Je voelt je de gelukkigste man of vrouw op aarde.

Wikipedia beschrijft 14 verschillende soorten liefden:

1. Naastenliefde
2. Liefde waarin God centraal staat
3. Onvoorwaardelijke liefde
4. Liefde waarin familieleden centraal staan
5. Liefde voor vrienden
6. Liefde in de vorm van gastvrijheid
7. Romantische liefde
8. Platonische liefde
9. Seksuele liefde
10. Liefde voor zichzelf
11. Liefde waarin iets abstracts centraal staat
12. Rituele vormen van liefde
13. Liefde voor een voorwerp
14. Liefde voor het vaderland

Nu naderen we een interessant punt, want dit illustere trio amygdala, hippocampus en hypothalamus, beïnvloed sterk ons gedrag op de liefde. Hoe we iets ervaren hebben, is hoe we er in de toekomst op gaan reageren. Als je omgeving meer betekenis gaat geven aan het gedrag hoe jij en andere op deze veertien verschillende soorten liefde reageren, dan kunnen we verklaren dat steeds meer de cultuur waarin we leven gaat bepalen hoe we met liefde om horen te gaan. Liefde leidt ook tot het zorgen voor de ander of een voorwerp. De mate waarin je deze zorg uit is zeer sterk cultuur gebonden. In de ene cultuur geef je de zorg helemaal uit handen en in de andere cultuur zorg je zoveel voor de ander tot je er bijna bij neervalt. Laat dit even op jou inwerken en dan gaan we weer terug naar de basis emotie liefde.

De basis is dat jouw genen de kans krijgen om zich te reproduceren. Je wilt het liefst zo sterk mogelijke genen als nageslacht. Dit kan als je matcht met iemand die genetisch het meest van jouw eigen genen afwijkt. Wat heeft de natuur hiervoor in petto om te voorkomen dat je elke potentiële partner vraagt om zijn of haar genoom in kaart te brengen? De geur! Uit een onderzoek van Claus Wedekind bleken vrouwelijke testpersonen foutloos aan de hand van de geur de volgorde te bepalen van de mate van differentiatie van de genen van de mannen met hun eigen genen. Ze kregen een T-shirt zonder de eigenaar te zien om er aan te ruiken. De juiste geur kan je hormonen op hol laten slaan of dat je helemaal afknapt op de ander.

De reclame met Axe is een mooi voorbeeld waarbij liefde sublimeert naar te hoge verwachtingen. Dit soort verwachtingen zijn weer sterk cultuur verbonden waardoor we een onderscheid maken tussen liefde en verliefdheid. Als deze verliefdheid tot een teleurstelling leidt, kun je dit dramatiseren totdat je er depressief van wordt of gewoon accepteren. Dit acceptatieproces leidt er toe om overbodige geworden verbindingen in je brein weer te verbreken zodat je de ander kunt vergeten. Je wilt wegblijven bij deze persoon om te voorkomen dat deze neuronale verbinding in stand blijft. Voor jouw brein is het nutteloos om de ander te willen zien en als je dit kunt accepteren, maak je je makkelijker los van personen waar je op verliefd was. Leef je in een cultuur waarin men verwacht dat je dit verlies vertaalt naar een poëtisch meesterwerk, dan kan een oude liefde jou het hele leven blijven achtervolgen.

Samengevat ervaar je een spanningsveld tussen de liefde die de natuur bij jouw heeft ingebouwd en de cultuur waarin jij jou bevindt. Je hormonen reageren om wat je ervaart en geef je er aan toe of niet? Wat kan er moreel gezien op het vlak van alle soorten liefde? Volg je de impulsen van de cultuur of de natuur? Waarden die voor jou belangrijk zijn, helpen jou enorm hierin om niet ongeremd jouw voortplantingsorgaan achter na te rennen. Ook waarden heeft de natuur bedacht want een ongeremd seksleven bedreigt uiteindelijk jouw genen op korte en lange termijn. Het hormoon vasopressine uit de hypothalamus werk bij de man zoals oxytocine bij vrouwen en ondersteunt de waardes in monogaam gedrag. Hoe ga jij om met ‘liefde’? Laat het ons weten en reageer hieronder!

Wil je weten wat jouw belangrijkste waarden zijn en hoe je ze als kompas in je leven kunt gebruiken? Meld je aan voor de training Jouw authentieke merk op zaterdag 8 juli.

Deel dit bericht en vindt iemand die met jou samen wilt deelnemen naar Jouw authentieke merk. Klik op Jouw authentieke merk en ontdek waarom!

Het podium is aan jou!

Marcel Dassen